I stał się kolor… Europejscy pionierzy fotografii barwnej

I stał się kolor… Europejscy pionierzy fotografii barwnej:

Harald Renbjoer, Jan Szczepanik i Tadeusz Rząca

Trzy różne osobowości, dwa kraje, ale jedna pasja – fotografia, a raczej chemia, fizyka i po trosze malarstwo. Pionierzy fotografii często byli naukowcami, łączącymi w swoich zainteresowaniach różne dziedziny.

Harald Renbjoer (1889–1956), pochodzący z Levanger, małego miasta w środkowej Norwegii, był chemikiem i najważniejszym pionierem fotografii barwnej w swoim kraju. W swojej pracy stosował wiele metod, w tym techniki autochromu, ale najwcześniejszą jego fotografią barwną, uważaną za najstarszą w Norwegii, jest ta wykonana w technice trójbarwnej, przedstawiająca chłopca na nartach. W 2015 roku Muzeum Zamkowe w Pszczynie zrealizowało wystawę fotografii Haralda Renbjoera.

Z kolei związany z Tarnowem Jan Szczepanik (1872–1926) oraz krakowianin Tadeusz Rząca (1868–1928) należą do jednych z ważniejszych postaci mających zasadniczy wpływ na rozwój fotografii barwnej z Polsce. Pierwszy, nazywany polskim Edisonem, był autorem ponad 50 wynalazków z różnych dziedzin, w tym maszyn tkackich, fotografii i filmu barwnego. Drugi – jako jeden z pierwszych w Polsce zastosował fotografię w kolorze. Obaj pozostają nieznani szerszej publiczności, choć Szczepanik swoimi wynalazkami wzbudzał podziw na całym świecie i zainteresowanie zarówno koronowanych głów, jak i sław, takich jak Mark Twain.

Tadeusz Rząca, krakowski przedsiębiorca i pasjonat fotografii, pozostawił po sobie blisko 200 barwnych fotografii w technice autochromu – jest to jeden z największych zbiorów polskiej wczesnej fotografii barwnej. Rząca był członkiem Krakowskiego Towarzystwa Fotografów Amatorów, swoją twórczością wpisywał się w istniejący na Kresach Wschodnich nurt propagowanej przez Jana Bułhaka „fotografii ojczystej”. W 1910 roku Rząca wydał we Lwowie album Malownicza Polska. Ziemia Krakowska ilustrowany 34 autochromami z sielskimi pejzażami miast i wsi małopolskich, między innymi przedstawiające o różnych porach dnia chaty w Bronowicach, nadwiślańskie widoki pól, krakowskie budowle sakralne i pejzaże miejskich Plant, Wawelu, targowiska na Kazimierzu i innych. Stylistyka jego prac pozwala zaliczyć go do nurtu piktorialnego. Dzięki stosowanej przez niego nowatorskiej technice barwnej fotografii Rząca stał się artystą rozpoznawalnym jako utalentowany fotograf pejzażysta, wrażliwy na specyfikę miejsc, w których bywał, świadomy dokumentalista swojego świata.

Informacje praktyczne:

- Termin: 20 lipca 2017 r. godz. 18.00 – 19.00

- Miejsce: Muzeum Narodowe w Gdańsku/Oddział Sztuki Nowoczesnej (Pałac Opatów),

ul. Cystersów 18, 80-330 Gdańsk

- Wstęp bezpłatny

Program realizowany przez Dział Fotografii Muzeum Narodowego w Gdańsku:
Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka, Mariola Balińska, Maja Bieńkowska.

Patron programu edukacyjnego: AKCJA ANIMA