Jak skutecznie rozwiązywać spory prawne?

Sposoby skutecznego rozwiązywania sporów prawnych

Do pozasądowego rozwiązywania sporów prawnych wykorzystywane są tak zwane alternatywne metody rozwiązywania konfliktów, czyli ADR (ang. Alternative Dispute Resolution). Wśród nich wyróżnić można między innymi postępowanie pojednawcze, działania podejmowane przez rzecznika praw obywatelskich, działanie komisji koncyliacyjnych, a także coraz bardziej popularne w Polsce mediację oraz arbitraż.

Mediacja

Mediacja w sprawach cywilnych w obowiązującym w Polsce prawie regulowana jest przepisami Kodeksu postępowania cywilnego. Jej istotą jest znalezienie satysfakcjonującego dla obu stron sporu rozwiązania. W mediacji bierze udział mediator, który nie posiada jednak kompetencji władczych i nie może samodzielnie rozstrzygnąć sporu. Jego rolą jest ułatwianie stronom osiągnięcie porozumienia i zawarcie ugody.

Mediatorem może być każda osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych i w pełni korzysta z praw publicznych, za wyjątkiem czynnego sędziego. Jeżeli mediacja przeprowadzana jest w sprawach rodzinnych i opiekuńczych, mediator musi posiadać odpowiednie kwalifikacje – zostały one wyszczególnione w stosownych artykułach Kodeksu postępowania cywilnego.

Arbitraż

Kwestie arbitrażu, zwanego również sądownictwem polubownym, regulowane są zapisami Kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z tym dokumentem arbitraż rozumiany jest jako oddanie sprawy pod rozstrzygnięcie sądu arbitrażowego, w którym arbiter rozstrzyga spór, przyznając rację jednej stronie. Postępowanie tego typu może być przeprowadzone wyłącznie w sytuacji, gdy obie strony sporu wyrażają na nie zgodę.  Same wybierają arbitrów, którzy orzekają w sprawie w granicach przyznanych im uprawnień.

Korzyści wynikające z zastosowania poszczególnych metod rozwiązywania sporów prawnych

Mediacja i arbitraż cieszą się dużym zainteresowaniem przede wszystkim ze względu na elastyczność swoich zasad oraz swobodę stron w zakresie kształtowania procedury postępowania. Obie metody stanowią więc skuteczny instrument ochrony prawnej interesów jednostek. Mediacja i arbitraż mają wiele zalet, z których wynikają korzyści dla obu stron sporu.

Zalety mediacji

Do największych zalet mediacji należą:

• dobrowolność – na wszczęcie postępowania mediacyjnego muszą zgodzić się wszystkie strony konfliktu,
• autonomia stron, która objawia się tym, że strony same decydują o sposobie rozwiązania sporu,
• poufność,
• szybkość postępowania,
• niskie koszty postępowania.

Zalety arbitrażu

Wśród głównych zalet arbitrażu warto wymienić przede wszystkim:

• dobrowolność,
• szybkość postępowania,
• niskie koszty postępowania,
• poufność,
• możliwość wyboru dowolnego miejsca postępowania,
• możliwość skierowania wyroku sądu polubownego do egzekucji, jeżeli została mu nadana klauzula wykonalności,
• możliwość rozstrzygania sporu w oparciu o zasady prawa lub zasady słuszności.

Kiedy warto skorzystać z mediacji, a kiedy z arbitrażu?

Pozasądowe rozwiązywanie sporów prawnych z wykorzystaniem alternatywnych metod rozwiązywania konfliktów sprawdza się w określonych typach postępowań. To, czy warto skorzystać z mediacji, czy z arbitrażu, jest przy tym zależne od danej sytuacji.

Sytuacje, w których warto skorzystać z mediacji

Z mediacji warto skorzystać przede wszystkim w kwestiach dotyczących rodziny, a więc w sprawach rozwodowych, dotyczących sposobu sprawowania władzy rodzicielskiej i kontaktu z dziećmi, alimentów, a także sprawach majątkowych i mieszkaniowych.

Sytuacje, w których warto skorzystać z arbitrażu

Z arbitrażu warto skorzystać w rozstrzyganiu sporów o prawa majątkowe, jednak z wyłączeniem spraw o alimenty. Sąd polubowny może również rozpatrzyć sprawę z zakresu prawa pracy, lecz tylko po powstaniu sporu i zawarcia stosownego zapisu na piśmie.

Jak przygotować się do rozprawy sądowej?

Jeżeli alternatywne metody rozwiązania sporu prawnego okazują się niewystarczające, sprawa kierowana jest do sądu. Wymaga to od obu stron konfliktu odpowiedniego przygotowania się do rozprawy sądowej. Kluczowe jest zaznajomienie się z aktami sprawy. By uzyskać do nich wgląd, należy zadzwonić do sekretariatu wydziału sądu, w którym toczy się sprawa, i zamówić akta do czytelni. Ich numer zamieszczony jest na stronie internetowej, w razie konieczności można jednak skorzystać z infolinii Biura Obsługi Interesanta danego sądu.

W przygotowaniu do rozprawy sądowej pomogą specjaliści z Kancelarii Adwokackiej Węgłowski. Jest to prężnie rozwijająca się kancelaria adwokacka w Szczecinie, która oferuje obsługę prawną firm, osób fizycznych i prawnych, zawsze działając zgodnie z obowiązującą tajemnicą zawodową.